Spis treści
Co to jest taras?
Taras – idealne miejsce na relaks! To otwarta przestrzeń przylegająca do budynku, gdzie możemy wspaniale wypocząć na świeżym powietrzu. Zazwyczaj tarasy lokalizuje się na parterze lub na dachu, a charakterystycznym elementem bywa balustrada. Co ciekawe, pomimo że polskie prawo budowlane nie precyzuje definicji tarasu, intuicyjnie wiemy, czym on jest. To po prostu nasza osobista strefa wytchnienia.
Jak definiuje taras prawo budowlane?

Prawo budowlane, choć nie zawiera precyzyjnej definicji tarasu, pozostawia furtkę dla interpretacji. Sądy administracyjne z kolei definiują go jako otwartą platformę przylegającą do budynku, zazwyczaj wyposażoną w balustradę. Najczęściej spotykamy tarasy na poziomie parteru lub na dachach. Brak legalnej definicji powoduje, że taras bywa traktowany jako szczególny przypadek balkonu, co jest istotnym niuansem w kontekście prawnym.
Jak taras jest uznawany w kontekście budynku?
Taras to nie tylko dodatek do Twojego domu, ale istotna przestrzeń, która znacząco podnosi wartość całej nieruchomości. Pomyśl o nim jako o naturalnym przedłużeniu domowych wnętrz, płynnie łączącym komfort mieszkania z urokami ogrodu i stanowiącym integralną część całej kompozycji działki. Taras może przybierać różne formy i lokalizacje – od poziomu gruntu, przez piętra, aż po dachy – dopasowując się do indywidualnych potrzeb i pragnień domowników, oferując im idealne miejsce na relaks na łonie natury. Estetycznie zaprojektowany taras to także wizytówka domu, zwiększająca jego atrakcyjność wizualną, co bezpośrednio przekłada się na wzrost jego realnej wartości na rynku nieruchomości. Inwestycja w taras to po prostu mądra decyzja, przynosząca wymierne korzyści finansowe i jakościowe.
Jakie są różnice pomiędzy tarasem, balkonem a loggią?
Rozróżnienie między tarasem, balkonem a loggią bywa nieoczywiste, głównie dlatego, że polskie przepisy budowlane nie definiują precyzyjnie tych terminów. Często kluczowa jest indywidualna interpretacja architekta.
Balkon to zazwyczaj niewielka platforma, która wystaje poza elewację budynku.
Loggia natomiast, stanowi rodzaj balkonu, ale jest wnęką – integralną częścią bryły budynku. Choć loggia spełnia podobną funkcję co balkon, zapewnia mieszkańcom większą prywatność. Dzięki zadaszeniu i osłoniętym bokom, chroni też lepiej przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.
Taras, w przeciwieństwie do balkonu, to otwarta przestrzeń przylegająca do budynku. Zwykle jest znacznie większy od balkonu i może być usytuowany na parterze, piętrze lub nawet na dachu. Jego główną funkcją jest rekreacja i wypoczynek, stanowiąc naturalne przedłużenie domowej przestrzeni. Można więc powiedzieć, że taras to idealne miejsce do relaksu na świeżym powietrzu.
W jakich wymiarach taras może być uznany za obiekt małej architektury?

Zgodnie z przepisami prawa budowlanego, tarasu zazwyczaj nie traktuje się jako elementu małej architektury. Definicja małej architektury obejmuje drobne, wolnostojące obiekty, niezwiązane trwale z budynkiem – jak choćby kapliczki czy wiaty przystankowe. Taras, będący integralną częścią konstrukcji budynku, nie spełnia tych kryteriów. W związku z tym, podlega on odrębnym regulacjom prawnym dotyczącym budowy, rozbudowy lub przebudowy budynków. Co istotne, jego powierzchnia nie wpływa na jego klasyfikację – taras, przez swoje nierozerwalne połączenie z budynkiem, po prostu nie mieści się w kategorii małej architektury.
Jakie są wymagania dotyczące budowy tarasu?
Budowa tarasu regulowana jest przez przepisy prawa budowlanego, które precyzują, w jakich sytuacjach wymagane jest pozwolenie, a kiedy wystarczy jedynie zgłoszenie. Generalnie, jeśli planujesz taras naziemny, którego powierzchnia nie przekracza 35 m² i nie jest on trwale połączony z domem, wystarczy, że powiadomisz o tym odpowiedni urząd. Z kolei, ambitniejsze projekty, czyli większe tarasy lub te na stałe zintegrowane z budynkiem, obligują do uzyskania pozwolenia na budowę. Zanim jednak rozpoczniesz realizację, upewnij się, że dokładnie zweryfikowałeś parametry techniczne planowanego tarasu i interpretację lokalnych przepisów, aby mieć pewność, czy formalności ograniczą się do zgłoszenia, czy konieczne będzie pozwolenie. Co więcej, pozwolenie na budowę będzie bezwzględnie wymagane, jeśli budowa tarasu wpłynie na konstrukcję Twojego domu.
Kiedy budowa tarasu wymaga pozwolenia?
Budowa tarasu często wiąże się z koniecznością dopełnienia formalności prawnych. Przepisy prawa budowlanego precyzyjnie regulują, w jakich sytuacjach niezbędne jest uzyskanie pozwolenia na budowę. Zasadniczo, jeśli planowany taras ma powierzchnię przekraczającą 35 m², uzyskanie pozwolenia staje się obligatoryjne. Co więcej, w sytuacji, gdy konstrukcja tarasu jest trwale połączona z budynkiem mieszkalnym, wymóg uzyskania pozwolenia również znajduje zastosowanie. Realizacja rozbudowy domu, obejmująca budowę tarasu, również podlega obowiązkowi uzyskania stosownej zgody. Alternatywnie, w przypadku mniejszych tarasów, które nie są na stałe związane z budynkiem, zazwyczaj wystarczy jedynie zgłoszenie zamiaru budowy. Artykuł 29 ust. 1 pkt 5 Prawa budowlanego precyzuje, że budowa tarasów naziemnych o powierzchni do 35 m² nie wymaga uzyskania pozwolenia. Niemniej jednak, jeśli realizacja tarasu w jakikolwiek sposób oddziałuje na konstrukcję budynku, uzyskanie pozwolenia jest bezwzględnie konieczne. Zanim rozpoczniesz jakiekolwiek prace budowlane, warto skonsultować się z odpowiednim urzędem. Takie działanie pozwoli Ci uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości. Lekceważenie obowiązujących przepisów może prowadzić do nałożenia kar finansowych lub nawet nakazu rozbiórki wybudowanego tarasu. Dlatego też, dla własnego spokoju, warto wcześniej dokładnie zweryfikować wszelkie aspekty prawne.
Jakie są techniczne warunki budowy tarasu?
Budowa tarasu wiąże się z koniecznością przestrzegania przepisów prawa budowlanego, norm technicznych dotyczących budynków oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Upewnij się, że projekt Twojego wymarzonego tarasu jest w pełni zgodny z zatwierdzonym projektem budowlanym.
Kluczowe aspekty techniczne, na które należy zwrócić szczególną uwagę, obejmują:
- bezpieczeństwo konstrukcji – taras musi być solidny i gwarantować bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom, spełniając rygorystyczne normy obciążeniowe, uwzględniając obciążenia związane z codziennym użytkowaniem, warunkami atmosferycznymi (takimi jak śnieg) oraz obciążenia dynamiczne,
- izolację – minimalizuje straty ciepła z przyległych pomieszczeń i zapewnia komfort akustyczny, szczególnie jeśli taras znajduje się nad pomieszczeniami mieszkalnymi,
- materiały odporne na zmienne warunki atmosferyczne – deszcz, mróz i promieniowanie UV nie mogą negatywnie wpływać na trwałość i estetyczny wygląd tarasu przez długie lata; uwzględnij specyfikę lokalnego klimatu, dobierając odpowiednie rozwiązania,
- zachowanie odpowiedniej odległości od granicy działki sąsiada – zgodnie z wymogami prawa budowlanego i planu zagospodarowania przestrzennego, mając na uwadze przepisy dotyczące nasłonecznienia sąsiednich działek, regulowane przez Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.,
- wpływ na istniejący budynek – konstrukcja tarasu nie może negatywnie wpływać na istniejący budynek; w przypadku tarasów na stropach, koniecznie sprawdź nośność stropu i wzmocnij go, jeśli to konieczne, aby uniknąć nadmiernego obciążenia,
- efektywny drenaż – czyli skuteczny system odprowadzania wody deszczowej, który zapobiegnie zawilgoceniu konstrukcji, elewacji i samego tarasu; wodę odprowadza się zazwyczaj do kanalizacji deszczowej lub bezpośrednio do gruntu,
- zgodność z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – projekt tarasu musi być w pełni zgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który określa dopuszczalne wymiary, formę, materiały wykończeniowe i kolory; niezastosowanie się do tych wytycznych może skutkować koniecznością demontażu konstrukcji,
- wybór odpowiednich materiałów – możesz zdecydować się na drewno (w tym egzotyczne), kompozyty, kamień naturalny lub płytki ceramiczne; wybrany materiał wpłynie na trwałość, estetykę i ostateczny koszt inwestycji,
- bezpieczeństwo użytkowania – powierzchnia tarasu powinna być antypoślizgowa, co zwiększa bezpieczeństwo, szczególnie podczas deszczu lub mrozu; możesz zastosować specjalne powłoki antypoślizgowe lub wybrać materiały o odpowiedniej fakturze.
Jakie są przepisy dotyczące zadaszenia tarasu?
Prawo budowlane reguluje kwestie zadaszeń tarasów, traktując je często jako element remontu lub przebudowy. W wielu przypadkach, gdy zakres prac jest niewielki, wystarczy trzymać się zasad sztuki budowlanej i zadbać o bezpieczeństwo, bez konieczności ubiegania się o pozwolenie czy dokonywania zgłoszenia. Jednak sprawa się komplikuje, gdy planowane prace są bardziej rozległe. Wtedy, w zależności od lokalnych przepisów, konieczne może okazać się zgłoszenie robót lub nawet uzyskanie pozwolenia na budowę. Niezależnie od tego, zawsze trzeba mieć na uwadze przepisy techniczno-budowlane, a szczególnie aspekty związane z bezpieczeństwem przeciwpożarowym oraz wytrzymałością konstrukcji. Ważne jest, by planowane zadaszenie wpisywało się w ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Brak takiego planu nie zwalnia z odpowiedzialności – wówczas kluczowa staje się decyzja o warunkach zabudowy. Zanim więc przystąpisz do działania, sprawdź, czy w Twoim przypadku decyzja o warunkach zabudowy jest niezbędna, szczególnie w sytuacji, gdy miejscowy plan nie został uchwalony. Pamiętaj też, że realizacja zadaszenia nie może negatywnie wpływać na prawa osób trzecich, na przykład poprzez nadmierne zacienianie sąsiednich działek.
Jakie są obowiązki właścicieli w odniesieniu do tarasu?
Właściciele tarasów muszą dbać o trzy zasadnicze kwestie:
- jego kondycję techniczną,
- wygląd,
- bezpieczeństwo użytkowania.
To na kim spoczywa odpowiedzialność za taras, zależy od jego statusu prawnego – czy stanowi część wspólną nieruchomości, czy też jest przypisany do konkretnego mieszkania. W przypadku, gdy taras jest elementem wspólnym, obowiązek utrzymania i ewentualnych napraw spada na barki wspólnoty mieszkaniowej. Ona troszczy się o wszystko, co związane z konstrukcją, izolacją i ogólnym bezpieczeństwem oraz prawidłowym działaniem tej przestrzeni. Jeśli natomiast taras jest własnością właściciela konkretnego lokalu, to on odpowiada za jego właściwe utrzymanie i konieczne remonty. Musi dbać o bezpieczeństwo jego użytkowania, chroniąc jednocześnie inne części budynku przed potencjalnymi szkodami. Krótko mówiąc, pełna odpowiedzialność spoczywa na jego barkach.
Wspólnota mieszkaniowa, zarządzająca tarasami stanowiącymi część wspólną, ma prawo ustanawiać zasady ich użytkowania. Regulamin może określać:
- dopuszczalne obciążenia,
- akceptowalne rodzaje prac remontowych,
- jak również godziny ciszy nocnej obowiązujące na tarasie.
Wszelkie prace budowlane i zmiany w wyglądzie, które mogą mieć wpływ na konstrukcję budynku lub jego elewację, zawsze wymagają zgody wspólnoty. Przykładowo, nawet wymiana balustrady może podlegać takiemu wymogowi. Niezależnie od tego, czy taras jest częścią wspólną, czy własnością prywatną, jego właściciel powinien regularnie sprawdzać jego stan techniczny i niezwłocznie reagować na wszelkie dostrzeżone usterki, takie jak przecieki czy uszkodzenia izolacji. Szybka reakcja pozwoli uniknąć poważniejszych problemów i kosztownych napraw w przyszłości.
Jak taras wlicza się do kubatury brutto budynku?
Prawo budowlane jasno stanowi: taras jest elementem kubatury brutto budynku. Co to właściwie oznacza w praktyce? Po prostu, jego zewnętrzna objętość jest uwzględniana, gdy ustalamy całkowitą wielkość naszego domu lub innego obiektu. Kubatura brutto to suma objętości wszystkich kondygnacji, mierzona po ich zewnętrznych obrysach. Uwzględnienie tarasu ma bezpośredni wpływ na wysokość podatku od nieruchomości, a także odgrywa istotną rolę w kontekście wskaźników urbanistycznych, które są kluczowe przy planowaniu przestrzennym.
Jak dokładnie obliczamy tę kubaturę w przypadku tarasu? Bierzemy pod uwagę jego powierzchnię oraz wysokość – tę mierzymy od poziomu podłogi do górnej krawędzi balustrady. Co ważne, jeśli taras posiada zadaszenie, to objętość tego dachu również doliczana jest do całkowitej kubatury brutto budynku. Szczegółowe zasady dotyczące obliczania kubatury tarasu reguluje Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 11 września 2020 roku, wprowadzające zmiany w rozporządzeniu dotyczącym szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.
Co należy wiedzieć o utrzymaniu tarasu w dobrym stanie?

Aby cieszyć się pięknym i trwałym tarasem, niezbędna jest regularna pielęgnacja. Kluczowe jest systematyczne usuwanie wszelkich zanieczyszczeń, takich jak liście, śnieg czy zwykły brud. Nie zapominajmy również o dokładnej kontroli technicznej.
- regularnie sprawdzajmy stan hydroizolacji,
- kontrolujmy konstrukcję nośną, aby upewnić się, że wszystko jest w porządku,
- wszelkie ubytki i uszkodzenia powinny być naprawiane na bieżąco.
To fundament dbałości o taras. Im szybciej zareagujemy, tym lepiej. Ważnym elementem ochrony jest impregnacja, która zabezpiecza taras przed wpływem czynników atmosferycznych. Wybierajmy środki impregnujące dostosowane do materiału, z którego zbudowany jest taras, aby zapewnić im optymalną ochronę. Zaniedbania w konserwacji mogą prowadzić do poważnych problemów, co niestety często wiąże się z wysokimi kosztami napraw. Dlatego tak istotna jest regularna i kompleksowa pielęgnacja – to inwestycja w długowieczność i estetykę naszego tarasu.